Interrail / Eurail – Đi tàu xuyên Châu Âu
Mẹ sang thăm tôi hai tháng. Sau đó, mẹ đưa ra quyết định táo bạo: Mua vé Interrail / Eurail đi tàu đi xuyên châu Âu. Bác bạn thân của mẹ từ Mỹ bay qua để đi cùng hai mẹ con. Thế là ba người phụ nữ chúng tôi lên đường!

Ba người – 21 ngày trên tàu xuyên Châu Âu
Eurail và Interail là những loại thẻ rất phổ biến với những người trẻ ở Mỹ và châu Âu, hai loại thẻ này dùng để đi tàu miễn phí trên lãnh thổ châu Âu.
Eurail khác Interrail như thế nào?
Thẻ Eurail (giá từ 60 đến 1600 euro, tùy số lượng nước và thời gian sử dụng thẻ) dành cho những người sống ngoài khối EU, còn thẻ Interrail (giá từ 42 đến 600 euro*) dành cho công dân khối EU hoặc người cư trú lâu dài trong EU. Với hai loại thẻ này, bạn có nhiều lựa chọn di chuyển khác nhau. Tôi chọn mua loại di miễn phí trên các tàu chậm 10 ngày liên tục trong vòng 2 tháng qua 11 địa điểm và mua vé tàu nằm, tàu nhanh với giá bằng 1/10 (phí đặt chỗ).
Dành cho mẹ và bác tôi, tôi mua thẻ Eurail di chuyển không hạn chế trong vòng 21 ngày qua 22 nước với giá 581 euro, còn tôi mua vé Interrail cho mình với 10 lần di chuyển trong vòng 22 ngày qua 30 quốc gia châu Âu. Giá vé Interail của tôi dành cho công dân sống ở EU dưới 25 tuổi nên chỉ tốn 249 euro. Tôi đặt mua thẻ trên mạng, ship về nhà tôi đúng sát ngày đi nên chúng tôi chưa kịp đọc kỹ điều lệ dùng thẻ trước khi lên đường. Lịch trình cũng chưa xác định được cụ thể vì năm nước chúng tôi đặt ra ban đầu là Đức, Ba Lan, Ý, Pháp, Hy Lạp rất xa nhau và đường đi tương đối trắc trở.
“Thôi, cứ chuẩn bị tinh thần là vất vả như đi xuyên Việt ngày xưa nhé!”, ba mẹ con lên tinh thần và xách ba lô lên tàu đi xuyên châu Âu.
Vì sao chúng tôi chọn sử dụng thẻ Interrail / Eurail – Đi tàu xuyên Châu Âu?
- Một là có thể chủ động được hành trình chứ không phụ thuộc vào vé máy bay đặt sẵn trước đó khá lâu.
- Hai là các ga đến luôn ở vị trí trung tâm thành phố chứ không xa như các sân bay.
- Ba là có thể ngắm cảnh và bốn là có thể ngủ đêm trên tàu để tiết kiệm sức, thời gian và tiền khách sạn.
Trở ngại đầu hành trình
Theo đúng thứ tự ưu tiên, chúng tôi chọn Đức là điểm đến đầu tiên. Nhưng từ Thụy Điển đi Đức, bạn không thể tìm được tàu chạy thẳng. Chúng tôi bắt buộc phải dừng lại ở Đan Mạch. Chậm trễ trong việc đăng ký tàu nhanh đi từ Đan Mạch tới Đức, chúng tôi bị mắc kẹt ở Đan Mạch một đêm.
Chưa đặt khách sạn mà vật giá ở Đan Mạch cao đến bất ngờ, ba mẹ con đành ngủ đêm trong một nhà trọ tồi tàn gần ga với giá 70 euro một đêm.
Phòng trọ tồi tàn đến nỗi khu lễ tân còn đang ngổn ngang vật liệu xây dựng, nhà tắm chung quá b ẩn nên không ai trong số chúng tôi dám tắm, còn vị khách phòng bên cạnh thì nói điện thoại ồn ào suốt đêm. Trong khi tôi thất thểu, mẹ và bác tôi vẫn lạc quan, xốc lại tinh thần cho tôi.
Vậy là bài học số 1 tôi ghi vào sổ tay: Đến đâu là đăng ký tàu cho chuyến tiếp theo luôn.

Cứ như thế, mỗi lúc xuống ga, việc đầu tiên là tôi đi hỏi vé và đặt chỗ (nếu cần) cho chuyến tới. Xong xuôi, tìm quán Internet hay chỗ có wifi để đặt khách sạn luôn cho nước sau đó. Dần quen và nhuần nhuyễn, ba mẹ con chúng tôi đã đi được 11 nước châu Âu trong vòng 22 ngày theo cung đường: Thụy Điển – Đan Mạch – Đức – Ba Lan – Cộng hòa Czech – Hungary – Italia – Thụy Sĩ – Pháp – Bỉ – Hà Lan – Đan Mạch – Thụy Điển.
Chúng tôi đã xuống và chia tay gần 20 sân ga, ngủ đêm cả trong khách sạn bốn sao lẫn trên ghế băng của ga tàu và học cách phát âm từ: tàu, vé tàu, bến đỗ… bằng đủ thứ tiếng.

Ác mộng ở biên giới
Nếu hành trình trên tàu của tôi là một giấc mơ dài thì giấc mơ đó có cả những gi ấc mơ đẹp lẫn những cơn ác mộng đến giờ tôi vẫn không tin mình đã trải qua. Cơn ác mộng đầu tiên của tôi do sự thiếu chuẩn bị mà ra.
Chuyến tàu đi từ Budapest (Hungary) đến Venice (Italia) dài đến bất thường – 13 giờ đồng hồ.
Dù biết Hungary cách Italia không xa, chỉ cách nước Áo, nhưng chúng tôi không hề mảy may thắc mắc về thời gian di chuyển dài đến kỳ lạ này. Hóa ra, chúng tôi đã bắt chuyến tàu chạy vòng qua tận… bốn quốc gia: Hungary, Croatia, Slovenia và Italia. Chuyện cũng không có gì, bởi chúng tôi có thể ngủ. Nhưng vấn đề bắt đầu đến vào lúc nửa đêm.
Nửa đêm, khi ba mẹ con tôi đã vệ sinh cá nhân đâu vào đấy, leo lên giường đi ngủ, ai đó gõ cửa khoang chúng tôi. Đó là những cán bộ hải quan Hungary yêu cầu kiểm tra hộ chiếu. Họ kiểm tra đâu vào đấy, đóng dấu gì đó và chúng tôi khá yên tâm vì giấy tờ và visa đều hợp lệ. Tôi bắt đầu thấy lo âu khi họ đưa hộ chiếu của mẹ tôi cho những cán bộ an ninh nhưng mặc khác quân phục. Họ giới thiệu là hải quan phía Croatia và cuộc kiểm tra này diễn ra do tàu đã chuẩn bị qua biên giới Hungary – Croatia.
– “Xin lỗi, cô và gia đình phải xuống tàu thôi. Visa của hai bà đây là visa du lịch dành cho người sống ngoài EU, cho phép di chuyển tự do trong khối Schengen mà thôi nhưng Croatia không thuộc khối này. Visa không có hiệu lực và hai bà không được phép vào lãnh thổ Croatia”, nữ nhân viên an ninh điềm tĩnh giải thích cho tôi.
Lúc đó là nửa đêm và dù tôi có van xin thế nào, họ cũng buộc chúng tôi xuống tàu để đoàn tàu chạy tiếp. Họ làm lại thủ tục bởi nhân viên hải quan Hungary đã hồn nhiên đóng dấu cho chúng tôi xuất cảnh khỏi khối Schengen mà không cần biết chúng tôi có được vào Croatia hay không. Để visa của chúng tôi còn hiệu lực, họ phải làm lại thủ tục hủy dấu xuất cảnh và bắt chúng tôi ký giấy “từ chối nhập cảnh vào Croatia”.
Xong xuôi, các nhân viên an ninh về nhà. Nửa đêm, ba người phụ nữ chúng tôi và bốn kiện hành lý, đứng bơ vơ giữa đồng không bên biên giới Hung – Croatia. Vừa ký giấy, giải thích cho mẹ và bác, tôi vừa thầm cầu mong tôi đang mơ ác mộng.

Phép màu ở Ljubljana
Mò mẫm đến được một quán ăn gần nhất, chúng tôi được ông chủ quán bày cho cách đi: Chạy taxi từ đó, đi đường khác mà xe hơi đi được để sang tới Slovenia mà không qua Croatia. Nếu xe chạy kịp, chúng tôi có thể bắt chính chuyến tàu này khi nó tới ga Ljubljana (thủ đô của Slovenia). Nếu không, chúng tôi sẽ phải ở lại Ljubljana một ngày và ra ga đợi chuyến tàu tương tự đến vào đêm mai.
Không muốn bị chậm trễ thêm và e ngại tìm chỗ ở lúc nửa đêm tại thành phố lạ, chúng tôi chấp nhận thuê taxi như lời ông chủ quán khuyên.
Giá taxi là 300 euro (quãng đường khoảng 300 km) với cam kết, nếu không bắt kịp cho chúng tôi chuyến tàu đó, tài xế taxi sẽ hoàn tiền cho chúng tôi. Người lái taxi nhìn chúng tôi không lấy gì làm ngạc nhiên vì theo lời ông kể, hàng tuần, có khoảng 10 trường hợp như chúng tôi và tất cả đều phải đi taxi thế này.
– “Năm sau, Croatia sẽ gia nhập khối di chuyển tự do Schengen đấy!” ông khoe đầy tự hào.
Tưởng thế đã là tạm ổn.
Nào ngờ, giữa đường, xe taxi chở chúng tôi hỏng. Người lái taxi chạy ra tìm cho chúng tôi một xe khác và đảm bảo rằng, chúng tôi sẽ đến đúng giờ. Xe chạy vù vù và khi đáp bến là ga Ljubljana, đồng hồ dừng ở 2 giờ 30 phút đêm, quá 2 phút so với giờ tàu dự định đến ga Ljubljana. Tôi quay sang tính bắt vạ anh tài xế, anh chàng người Slovenia bảnh trai nhìn tôi, nhún vai nói ráo hoảnh: “I don’t know.” (Tôi không biết).
Nhìn thấy một đoàn tàu rời ga, ba người chúng tôi thất thểu nghĩ mình chậm tàu thật rồi. Nhưng linh tính thế nào, mẹ và bác tôi vẫn không bỏ cuộc, hối hả xách vali chạy bằng được tới sân ga số 4, nơi tàu đến Venice của chúng tôi dừng.
Như một phép màu, tàu đến chậm 40 phút và chúng tôi thoát nạn. Trở lại giường trên tàu và lâng lâng trong giấc ngủ ba tiếng ngắn ngủi, tôi vẫn không tin vào những gì đã xảy ra.
Sự lơ đễnh tai hại
Một lần khác, tôi tự gây ra ác mộng cho mình vì sự lơ đễnh. Trên đoạn đường từ Amsterdam về Copenhagen, chúng tôi phải dừng ở hai ga là Duisburg và Hamburg (Đức). Khi tàu đến ga Duisburg, tôi vẫn đang say giấc nồng.
– “Xuống ga này chưa, Ngân?” Bác tôi tỉnh giấc.
Tôi trả lời mà không cần mở mắt, đinh ninh rằng tàu chưa đến Duisburg. Khoảng mấy phút sau, nghĩ thế nào, tôi mở mắt và nhìn biển tên đính trên sân ga, tôi giật mình choàng dậy, vội vàng gọi mẹ và bác tôi. Tàu chỉ dừng ở ga Duisburg đúng ba phút và khi chúng tôi kịp tha lôi đống hành lý ra khỏi toa, cửa toa đóng sập lại và tàu chạy ngay sau lưng chúng tôi.
Phần còn lại của đêm, tôi không ngủ được vì sợ, xém chút nữa, tôi không chỉ làm cho mẹ và bác tôi nhỡ tàu mà còn làm nguy hiểm đến tính mạng của hai người khi lao ra khỏi tàu sau cả chuông hiệu báo tàu sắp chạy.

Đi qua những giấc mơ
Nhưng ngoài những biến cố, trên những chuyến tàu, chúng tôi cũng nhìn thấy cả những giấc mơ đẹp của mình được trở thành hiện thực. Qua ô cửa sổ rộng, tôi nhìn thấy cả một vùng Tuscan ngập tràn hoa hướng dương và anh túc khi đi tàu từ Rome đến Milan, những dãy núi tuyết huyền thoại trên đường đến Thụy Sĩ và những ruộng nho xanh tăm tắp ở miền Nam nước Pháp. Những cảnh trí châu Âu đẹp như tranh chạy vụt nhanh qua, không máy ảnh nào ghi lại được nhưng lại in đậm trong sự háo hức và ngỡ ngàng của chúng tôi.
Trên tàu, có những lúc chúng tôi nói chuyện rất rôm rả, từ chuyện tình yêu của mẹ đến của tôi, từ chuyện gia đình đến chuyện dự định công việc. Nhưng cũng có những lúc, cả ba cùng im lặng nhìn anh chàng ở góc tàu say mê vẽ, ngắm ông cụ phục vụ tàu cần mẫn hay đuổi theo những suy nghĩ của mình gửi trong cái nhìn vô định ra ngoài cửa sổ.
Tôi ngân nga một bài hát tiếng Pháp cũ – Ce train qui s’en va (Con tàu đi về phía anh) trong khi hai bà nhìn tôi cười.

Bạn có thể quan tâm khi dùng thẻ Interrail / Eurail để đi tàu xuyên Châu Âu
- Thẻ Interrail Pass không có hiệu lực ở trong nước bạn đang cư trú (Ví dụ như tôi, thẻ không dùng được ở Thụy Điển). Tuy nhiên, bạn có thể sử dụng cho hai chuyến đi và về nước bạn đang cư trú.
- Thẻ Eurail Pass có hiệu lực ở cả Thổ Nhĩ Kỳ, tuy nhiên, bạn cần chú ý chuẩn bị visa trước nếu bạn muốn đến Thổ Nhĩ Kỳ.
- Hai loại thẻ này đều cần được kích hoạt (activate) ở bất kỳ ga nào ở châu Âu trước khi bạn khởi hành.
- Các ga lớn ở châu Âu đều có khu làm thủ tục và đặt vé tàu riêng cho người cầm thẻ Eurail / Interrail. Bạn nên tìm khu đó để tiết kiệm thời gian và có được lời khuyên tốt cho hành trình của mình.
- Phí đặt chỗ cho các chuyến tàu nhanh hay tàu đêm dao động từ 6 đến 30 euro tùy quốc gia.
- Nhớ đọc kỹ những quyền lợi bạn được hưởng với Eurail / Interrail vì ngoài việc đi tàu miễn phí, bạn còn có thể được các ưu đãi khác ở những điểm đến.
Travelling Kat
*Gía cả tôi đưa ra trong bài là giá năm 2011, khi tôi thực hiện bài viết này. Tới thời điểm này, nhiều điều lệ thẻ đã thay đổi và có thêm rất nhiều lựa chọn thời gian và hành trình. Các bạn vui lòng kiểm tra lại trên trang web (đường link phía dưới) để có thêm chi tiết.
Bài viết trích trong cuốn sách “Thế giới nhỏ xinh như bàn tay con gái”